Klapsy? Nie, dziękuję! 6 powodów za tym, aby nie dawać dziecku klapsów
Klapsy? Nie, dziękuję, mamo i tato!
Zagadnienia dotyczące stosowanych kar fizycznych wobec dzieci i skutków różnych tego typu metod budzą sporo emocji. O ile rodzice zgadzają się na ogół co do tego, że nie wolno bić dzieci (co jest zabronione i uregulowane w polskim prawie), o tyle stosowanie przysłowiowych klapsów wciąż pozostaje sprawą dyskusyjną. Bez względu na to, czy posiadasz już ugruntowane poglądy na ten temat, czy też nie masz wyrobionej opinii, warto rozważyć powody, dla których zaleca się zrezygnowanie z klapsów i innych kar cielesnych. Chodzi przecież o szczęście dzieci!
Powód 1
To rodzic jako pierwszy pokazuje swojemu maleństwu otaczający świat i nawiązuje z nim relację, która jest oparta na takich zasadach, jakie ustanowi. Czy to naprawdę mają być zasady oparte na klapsach, które przecież – mniej lub bardziej – zawsze sprawiają ból? Jako najważniejsza osoba w życiu swojego malucha, masz za zadanie zapewnić mu poczucie bezpieczeństwa, miłości i opieki. Jest to możliwe pod warunkiem, że dziecko potrafi Ci zaufać. Maluch musi wiedzieć, że z twojej strony nie spotka go nic złego. Z tego powodu ustalaj konieczne i proste zasady, ale nie egzekwuj ich siłą. Naprawdę istnieją lepsze sposoby.
Powód 2
Gdy dziecko robi to, na co mu nie pozwalasz, lub nie robi tego, o co prosisz, w sposób naturalny zaczynasz uznawać takie zachowanie za odstępstwo od normy. Być może w takich chwilach myślisz sobie: „Nie słucha mnie”, „Robi mi na złość” „Jest niegrzeczny”. Tego typu stwierdzenia zawierają w sobie negatywną ocenę dziecka. A przecież Twój maluch jest odrębną istotą, co oznacza, że ma prawo odczuwać inne emocje niż Ty, ma własne pragnienia i swoje dążenia, które mogą się różnic od prezentowanych przez Ciebie. Twoje dziecko nigdy też nie stanie się „idealne” w tym sensie, że nie będzie chciało wykonywać wszystkich poleceń z ochotą, nawet jeśli powinno to zrobić dla „swojego dobra” – przecież ono nie jest robotem. Być może trudno jest Ci czasem przyjąć do wiadomości, że Twoja latorośl nie chce się zachować tak, jak sobie tego życzysz lub uważasz za słuszne, ale czy to rzeczywiście jest takie dziwne? Czy naprawdę trzeba dawać dziecku klapsa za to, że chce czegoś innego niż w danej chwili wymagasz? Jeśli sytuacja na to pozwala, postaraj się zrozumieć, z czego może wynikać opór dziecka i czy kolejny nakaz lub zakaz jest rzeczywiście konieczny w danej chwili. Rozwiązanie problemu może czasem wymagać namysłu i nieszablonowych rozwiązań, ale efekty mogą być zdumiewające!
Powód 3
Nawet jeśli podziwiasz, jak bardzo Twoja córeczka jest mądra lub jak synek już ładnie mówi, to pamiętaj, że nie rozumie jeszcze wszystkiego i nie zdaje sobie sprawy z ważności przestrzegania pewnych norm tak dobrze, jak Ty. Nie jest również w stanie przewidzieć różnych niebezpieczeństw, a żadne klapsy ich dziecku nie uświadomią – co najwyżej chwilowo od nich odstraszy. Jeśli jednak pomożesz dziecku zrozumieć, jak się powinno zachowywać i wyjaśnisz dlaczego, to dzięki Tobie pozna reguły właściwego postępowania i z czasem na pewno je zastosuje.
Powód 4
Być może zastanawiasz się jak się zachować, gdy dziecko wpada w niepohamowaną złość i trudno je uspokoić, zachowuje się agresywnie i zaczyna Cię bić piąstkami? Nie można na to pozwolić. Nie można też oczywiście zrobić tego samego – jeśli Ty zastosujesz karę cielesną (klapsy) względem dziecka, to pokażesz, że ten kto jest silniejszy ma rację i prawo, aby bić słabszego. Chyba nie takich zasad chcesz nauczyć swojego pojętnego malucha? Nazwij jego zachowanie oraz powiedz jasno i stanowczo, że tak nie wolno. Pamiętaj, że to Ty masz panować nad sytuacją, a nie dziecko. Jeśli poczujesz, że emocje biorą nad Tobą górę, spróbuj się wyciszyć i daj taką możliwość maluchowi. Tak jak złość, płacz i krzyk dziecka mogą sprawić, że trudno jest Ci zachować spokój, tak samo Twoje pozytywne emocje i opanowanie mogą dobrze zadziałać na dziecko i pomóc mu się wyciszyć.
Powód 5
Twój maluch może nie radzić sobie z własnymi emocjami – potrzebuje pomocy, aby nad nimi zapanować, a Ty możesz mu jej udzielić. Jeśli w problematycznej sytuacji zaczniesz działać pod wpływem negatywnych emocji i skierujesz je przeciw dziecku, będzie mu ciężko nauczyć się samokontroli – teraz i w przyszłości. Klapsy, szarpanie się z dzieckiem, krzyk, Twoja złość – tego typu metody nic maluchowi nie tłumaczą i nie pomagają zrozumieć niewłaściwego zachowania. Budzą natomiast lęk albo większą złość, doprowadzając często do eskalacji konfliktu. Jeśli nawet spowodują tym razem chwilowy zanik złego zachowania, to wielce prawdopodobne jest, że pojawi się ono za jakiś czas wobec innej osoby lub nawet w stosunku do Ciebie – zgodnie z Twoim przykładem. Dziecko szybko uczy się, jak unikać kary, ale nie znaczy to, że niewłaściwe zachowanie też znika – być może powtarza się, gdy tego nie widzisz.
Powód 6
Kolejny i ostatni powód przemawiający przeciwko stosowaniu klapsów, to dobra „stara nowina”, o której często się zapomina! Jak wiadomo nie od dziś, o wiele lepszy, przyjemniejszy i bardziej długotrwały efekt przynosi stosowanie nagród za dobre zachowania, niż klapsy, czy inny sposób karania dziecka. Tak więc przede wszystkim doceniajcie i nagradzajcie!
To Wy – Rodzice i Opiekunowie – jesteście najważniejszymi osobami w życiu dziecka. Pełnicie też rolę pierwszych nauczycieli, którzy dostarczają mu wiedzę o świecie i relacjach między ludźmi. Pamiętajcie, że stanowicie dla dziecka przykład, dbajcie więc o to, aby był on jak najlepszy!